Een pigmentlaser wordt gebruikt om donker gekleurde huidafwijkingen lichter te maken. Hierbij kan het gaan om aangeboren of in het latere leven ontstane pigmentvlekken maar ook om tatoeages.
Veel mensen hebben hoge verwachtingen van een laserbehandeling maar er zijn helaas tal van beperkingen die vaak niet algemeen bekend zijn. Enerzijds kunnen veel huidafwijkingen alleen verminderd en niet geheel weggehaald worden en anderzijds gaat het vaak om een symptomatische behandeling waarbij de onderliggende oorzaak niet wordt behandeld. Daarnaast kunnen er ook bijwerkingen en soms zelfs blijvende complicaties ontstaan.
Wat is een pigmentlaser?
Een laser is een apparaat die in een fractie van een seconde een zeer grote hoeveelheid licht van een bepaalde golflengte kan uitzenden. Bij een pigmentlaser wordt een golflengte gebruikt die voornamelijk door pigment in de huid wordt geabsorbeerd.
Hoe werkt de pigmentlaser?
De pigmentlaser zendt een zuivere licht bundel uit die dwars door de oppervlakkige huid heengaat en dieper in de huid het daar aanwezige pigment verpulvert. De resterende kleinere stukjes pigment worden vervolgens door het lichaam opgeruimd. Zowel lichaamseigen als niet lichaamseigen pigment (tatoeage, geneesmiddelenverkleuring, ijzerophoping, vuil na ongelukken) kan hiermee worden behandeld. De beste resultaten worden behaald wanneer er een maximaal verschil is in kleur tussen de huidafwijking en de rest van de huid. Toepassing van een pigmentlaser is dan ook minder geschikt voor mensen met een donker huidtype. Hun huid bevat van nature al veel pigment dat beschadigd kan worden door de laser, terwijl de aandoening zelf dan juist minder door het licht wordt geraakt.
Kan iedereen worden behandeld?
Niet alle donker gekleurde vlekken kunnen met een laser worden behandeld. De pigmentlaser werkt over het algemeen goed bij naevus van Ota, lentigo solaris en sommige vormen van tatoeage. Wisselende resultaten worden gezien bij de behandeling van cafe au lait maculae en naevus spilus. Slechte resultaten van laserbehandeling worden gezien bij naevus van Becker en melasma. Vlakke donkere moedervlekken kunnen lichter worden gemaakt met de pigmentlaser maar verdwijnen niet helemaal en komen dan meestal toch later weer terug. Onrustige moedervlekken, verdikte moedervlekken en moedervlekken die niet donker genoeg zijn kunnen niet worden behandeld met een pigmentlaser.
Veel mensen met een donker huidtype hebben last van postinflammatoire hyperpigmentatie; donkere vlekken na beschadiging of irritatie van de huid (infectie, ontsteking, wond). Helaas werkt de pigmentlaser hier niet goed bij en is er juist kans op extra pigmentatie daarna. Wat tatoeages betreft reageren sommige kleuren zoals zwart, groen, donkerblauw en rood meestal goed op laserbehandeling.
De kleuren lichtblauw, geel of oranje zijn echter nauwelijks te verwijderen met laserbehandeling. Mensen met een donkere huidskleur hebben veel oppervlakkig pigment in de huid en hebben daardoor meer kans op bijwerkingen.
De behandeling met een pigmentlaser
Voorafgaand aan de behandeling wordt meestal eerst een proefbehandeling gedaan om de reactie van de huid en van de pigmentvlekken op de laserbehandeling te testen. Daarbij kunnen verschillende instellingen van de laser (energiesterktes) worden uitgeprobeerd. Na enige maanden wordt beoordeeld welke energiesterkte het beste resultaat geeft, waarmee vervolgens de behandeling kan worden uitgevoerd.
Hoeveel behandelingen met een pigmentlaser zijn nodig?
Het aantal behandelingen ligt tussen een en meer dan tien en is afhankelijk van het huidtype maar vooral van de aard van de afwijking. Bij lentigines (enkelvoud: lentigo) volstaat vaak een behandeling terwijl bij de meeste andere pigmentvlekken drie tot vier behandelingen nodig zijn. Bij tatoeages is het aantal behandelingen sterk wisselend (5 tot meer dan 15 sessies) en afhankelijk van de gebruikte pigmenten (met name de kleur), de tatoeagetechniek (diepte en hoeveelheid aan pigment) en het huidtype van de patiënt.
Veiligheid van pigmentlasers
Het laserlicht werkt heel oppervlakkig in de huid en gaat bij de meeste lasers niet dieper dan enkele millimeters. Er is geen invloed op inwendige organen en de behandeling kan ook veilig worden toegepast tijdens zwangerschap en borstvoeding. Laserlicht is wel schadelijk voor de ogen. U krijgt als patiënt en als begeleider van de patiënt een bril op ter bescherming van de ogen. Indien de afwijking op de oogleden zit moet ter bescherming een ondoorzichtige contactlens worden aangebracht.
Wat zijn de bijwerkingen van pigmentlasers
De behandeling is zeker niet pijnloos. Het voelt alsof er achter elkaar elastiekjes op de huid worden afgeschoten. Tevens ontstaat een branderig gevoel. Direct na de behandeling kan kortdurend roodheid, zwelling en een witte tot grijze verkleuring van de huid ontstaan.
De genezing van de behandelde huid gaat gepaard met de vorming van donkergekleurde oppervlakkige korstjes of schilfertjes die na 7 tot 14 dagen vanzelf loslaten.
Ernstige bijwerkingen zoals littekens zijn zeer zeldzaam en ontstaan in het algemeen niet wanneer u zich aan de hier beschreven voorschriften houdt. Indien u in het te behandelen gebied regelmatig last heeft van herpes (koortsblaasjes), kan dit uitgelokt worden door de laserbehandeling.
Bij patiënten met een donkere huid kan er soms juist een donkere verkleuring optreden van de behandelde huid (postinflammatoire hyperpigmentatie). Deze patiënten zijn gevoelig voor dit type reactie en hebben dit vaak in het verleden eerder opgemerkt na een wondje, schrammetje of na genezing van puistjes. In het algemeen verdwijnt deze “hyperpigmentatie” vanzelf na 3 tot 6 maanden. In zeldzame gevallen is deze echter permanent.
Bij sommige patiënten blijft de behandelde huid lichter dan de omringende huid. Deze “hypopigmentatie” verdwijnt ook meestal na 3 tot 6 maanden. In zeldzame gevallen kan deze bijwerking ook blijvend zijn.
Laser en zonlicht
Het te behandelen gebied dient ten tijde van de laserbehandeling niet zongebruind te zijn. De behandeling is dan minder effectief en er kan ongewenste pigmentbeschadiging optreden. Ook na de behandeling moet de behandelde huid nog 3 maanden tegen zonlicht worden beschermd. U kunt hiervoor , zeker buiten de winterperiode, het beste een zonbeschermingsproduct met SPF 50 elke 2 uur aanbrengen. Zonnebaden of het gebruik van bruiningsapparatuur wordt uiteraard ook met klem afgeraden.
Effect van de behandeling met pigmentlaser?
Er kan geen garantie worden gegeven dat de pigmentvlekken bij iedere patiënt zullen verdwijnen. Sommige donkere vlekken reageren niet of alleen gedeeltelijk, zelfs na meerdere behandelingen. Belangrijk is daarom om factoren die de terugkeer van de overmatige pigmentatie te bevorderen (zoals zonblootstelling) te vermijden, zelfs wanneer de vlekken aanvankelijk verdwenen zijn.
Lees meer over laseronderzoek
Volg ons online